Oʻahu

Inoa | Name(s)

Oʻahu; Oʻahualua; Oʻahu o Kākuhihewa

Hiʻona ʻāina | Land characteristic: Mokupuni

Hiʻona ʻāina o loko o kēia wahi | Feature(s) located within this place: Waialua, Koʻolauloa, Koʻolaupoko, Kona (Oʻahu), ʻEwa, Waiʻanae

Hiʻona ʻāina nona kēia wahi | Feature(s) that contain this place: Pae ʻāina o Hawaiʻi

Hōʻuluʻulu manaʻo

He mokupuni kēia ma ka pae ʻāīna ʻo Hawaiʻi. Aia ʻo Oʻahu ma waena o Niʻihau a me Molokaʻi. Kapa pū ʻia kēia mokupuni ʻo Oʻahualua no ka mea wahi a kona moʻokūʻauhau, he keiki kēia mokupuni a Lua. Wahi a kekahi moʻokūʻauhau, he keiki na Papa lāua ʻo Wākea. ʻO Kaʻala ke kuahiwi nui o Oʻahu, aia ma ka moku ʻo Waiʻanae a hiki ke ʻike ʻia ma nā moku o ʻEwa a me Waialua. Ma ka ʻaoʻao Koʻolau o kēia mokupuni, kaulana ka pae kuahiwi ʻo Koʻolau a me ke kuahiwi nui ʻo Kānehoalani. ʻO Kaiwi ke kai ma waena o Oʻahu a me Molokaʻi a ʻO Kaʻieʻiewaho ke kai ma waena o Oʻahu a me Kauaʻi. Aia kekahi mau wahi kaulana loa ma kēia mokupuni: ʻO Waikīkī kahi punahele o nā aliʻi o ka wā o ke aupuni Hawaiʻi, a kaulana i ka nui o nā malihini; ʻO Ke Awalau o Puʻuloa, kahi kaulana no ka iʻa hāmau leo; ʻO Kualoa kahi i noho nui ai nā aliʻi o ka wā kahiko. He wahi kapu ʻO Kūkaniloko ma muli o ka hānau ʻia ʻana o nā aliʻi o ka wā kahiko a he puʻuhonua kēia kekahi. Wahi a nā kūpuna, “Hanohano Oʻahu i ka ʻilima, kohu manu ʻōʻō kau poʻohiwi,” (Place names of Hawaii)

Description

Most populous of the Hawaiian Islands, 40 miles long, 26 miles wide, with an area of 608 square miles and a 1970 population of 768,561. Honolulu is the major city and State capital. See Appendix 6.8 for a refutation of a meaning often quoted, ‘gathering place’. Epithets: Oʻahu o Kākuhihewa, Oʻahu of Kākuhihewa (an ancient chief); Oʻahu a Lua, Oʻahu [child] of Lua (Lua slept with Papa after Papa became angry about husband Wākea’s infidelity; Lua gave birth to Oʻahu; HM 302). (Place Names of Hawaii)

ʻŌlelo kuhikuhi

E koho i ka huaʻōlelo ʻo “Oʻahu” no nā kumuwaiwai pili i ka mokupuni o Oʻahu.

Instructions

Choose this term for any resources about the entire island of Oʻahu. For resources about a smaller part of Oʻahu, refer to the terms found in Hiʻona ʻāina o loko o kēia wahi.

Moʻokūʻauhau | Genealogy

Akua | Deity: Kamapuaʻa; Hiʻiakaikapoliopele; Kaʻahupāhau; Kahiʻukā; Keaomelemele; Lua

Kanaka | Person: uke Kahanamoku; Eddie Aikau; Kākuhihewa; Kualiʻi; Kahahana; Lāʻieikawai; Maʻilikūkahi

Hana | Practice: Mahiʻai; Lawaiʻa; Heʻe nalu; Hula; Hoʻokani pila; Hoʻonaʻauao

Kūmole | Source(s)

“Kau Poʻohiwi,” Pukui, Mary Kawena, and Samuel H. (Samuel Hoyt) Elbert. Hawaiian Dictionary : Hawaiian-English, English-Hawaiian. Rev. and enl. Ed. Honolulu: University of Hawaii Press, 1986. Wehewehewikiwiki: Hawaiian Language Dictionaries.

Pukui, Mary Kawena, Samuel H. (Samuel Hoyt) Elbert, and Esther T. Mookini. Place Names of Hawaii. Rev. and enl. Ed. Honolulu: University Press of Hawaii, 1976. Ulukau: The Hawaiian Electronic Library.

Sterling, Elspeth P., and Catherine C. Summers. Sites of Oahu. [Rev. ed.]. Honolulu: Bishop Museum Press, 1993.

Hoʻopili ʻia i | Applied to: Keaomelemele ; “He moolelo kaao no Keaomelemele (part 22), The Oʻahu exploits of Kamapuaʻa, the Hawaiian pig-god : an annotated translation of a Hawaiian epic from Ka leo o ka lahui, July 23, 1891-August 26, 1891, Waves of resistance, Papa kuhikuhi o na kuleana a pau ma ka mokupuni o Oahu, i hookoia e ka Poe Luna Hoona Kuleana Aina = Index of all the claims awarded on the Island of Oahu by the Land Commission

Mea haku | Created by: Na ka hui ʻimi naʻauao o Ka Wai Hāpai