Hāloa

Inoa | Name

Hāloa

Hōʻuluʻulu manaʻo

He kanaka ʻo Hāloa i hānau ʻia na Wākea lāua ʻo Hoʻohōkūkalani. Ua kapa ʻia ʻo Hāloa no kona kaikunane i hānau ʻia ma mua pono ona, ʻo ia hoʻi ʻo Hāloanakalaukapalili. Hānau ʻia ʻo ia he keiki ʻeʻepa. Kanu ʻia ihola kēia keiki, a mai kona lua aʻe i ulu ai ke kalo mua loa. 


ʻO nā mokupuni o Hawaiʻi ko Hāloa mau kuaʻana na Papa lāua ʻo Wākea. ʻO kona mau kuaʻana nā mea i ola ai ke kanaka ʻo Hāloa. ʻO nā mokupuni kahi a kanaka e noho ai. ʻO Hāloanakalaukapalili, ʻo ia hoʻi ke kalo mua loa, ka mea o kanaka e ʻai ai. Pēnei e ola ai nā hanauna kānaka mai ia wā a hiki i kēia wā. Ua noho pū ʻo Hāloa me Hinamanouluaʻe. Na lāua ke keiki hānau ʻo Waia ke keiki.

Description

Hāloa is a human born of Wākea and Hoʻohōkūkalani. He was named Hāloa after his elder brother, who was born right before him, Hāloanakalaukapalili. He was a stillborn. This child was buried and from his grave grew the first kalo plant. 
The Hawaiian islands are Hāloa’s elder siblings born of Papa and Wākea. Hāloa, the human, was able to survive because of his elder siblings. The islands provided a place to live. Hāloanakalaukapalili, the first kalo plant, provided sustenance. Thus is the reason we have have subsequent generations of humans from that time until today. Hāloa lived with Hinamanouluaʻe. It is said that she is a form of Haumea. Together they had a child named Waia.

ʻŌlelo kuhikuhi

E koho i kēia huaʻōlelo no nā kumuwaiwai pili iā Hāloa, ke kanaka a ke kaikaina hoʻi o Hāloanakalaukapalili. Ma muli o kēia pilina, koho paha ʻia kēia mau huaʻōlelo ʻelua no nā kumuwaiwai like.

Instructions

Use for resources related to Hāloa, the human younger sibling of Hāloanakalaukapalili. Often will be used alongside resources regarding their older sibling.

Moʻokūʻauhau | Genealogy

Akua | Deity: Hāloanakalaukapalili (kaikuaʻana); Hinamanouluae2

Akua-Makua | Deity-ParentWākea1; Hoʻohōkūkalani

Akua-Keiki | Deity-Child: Waia2

ʻĀina: Pae ʻāina o Hawaiʻi; Hawaiʻi; Maui; Molokaʻi; Lānaʻi; Oʻahu; Kauaʻi; Niʻihau; Kahoʻolawe

Hana: Mahiʻai kalo

Kinolau: Kalo

Kūmole

1. Mary Kawena Pukui and Samuel H. Elbert, Hawaiian Dictionary, Rev. and enl. ed (Honolulu: University of Hawaii Press, 1986).

2. Abraham Fornander, Fornander Collection of Hawaiian Antiquities and Folklore (Hawaii: Bishop Museum Press, 1985), 404.

Applied to: Haloa; Finding meaning Kaona and contemporary Hawaiian literature: Chapter 3: Kaona connectivity to Papa, Wākea, and Hāloa Naka (Chapter 3)

Created by: Puaokamele Dizon

Edited by: Annemarie Paikai